Poeme a Astrolabe

1- Astralabi fili vite dulcedo paterne doctrine studio pauca relinquo tue maior discendi tibi sit quam cura docendi hinc aliis etenim proficis inde tibi	5 - cum tibi defuerit quid discas discere cessa nec tibi cessandum dixeris esse prius non a quo sed quid dicatur sit tibi cure auctori nomen dant bene dicta suo nec tibi dilecti iures in verba magistri	10 - nec te detineat doctor amore suo fructu non foliis pomorum quisque cibatur et sensus verbis anteferendus erit ornatis animos captet persuasio verbis doctrine magis est debita planicies
15 - copia verborum est ubi non est copia sensus constat et errantem multiplicare vias cuius doctrinam sibi dissentire videbis nil illam certi constet habere tibi instabilis lune stultus mutatur ad instar	20 - sicut sol sapiens permanet ipse sibi nunc huc nunc illuc stulti mens ceca vagatur provida mens stabilem figit ubique gradum cogitat ante diu quid sane dicere possit ne iudex fiat turpiter ipse sui	25 - dictis doctorum factis intende bonorum ferveat hac semper pectus avaricia disce diu firmaque tibi tardaque docere atque ad scribendum ne cito procilias nolo repentini tua sit doctrina magistri
30 - qui cogatur adhuc fingere que doceat nemo tibi tribuet quod nondum est nomen adeptus post multos si vis experiaris eum detrimenta tue caveas super omnia fame ut multis possis et tibi proficere	35 - que precesserunt credi nova crimina cogunt et prior in testem vita sequentis erit non tua sed domini queratur gloria nate non tibi sed cunctis vixeris ymo deo sit tibi queso frequens scripture lectio sacre	40 - cetera si qua legas omnia propter eam sit tibi precipuus divini cultus honoris teque timor semper subdat amorque deo nemo deum metuet vel amabit sicut oportet si non agnoscat sicut oportet eum
45 - quam iustus sit hic atque potens quam sit bonus ipse quantum nos toleret quam grave percuciat semper divine tua sit subiecta voluntas e contra si vis appetis esse deus nec tibi quid prosit queras sed quod placet ipsi	50 - mercenarius hoc illud amicus agit sufficit ut tantum queras ipsius honorem utilitatis erit sic memor ipse tue sicut tesauris prestat sapiencia cunctis sic nichil oposito vilius esse potest	55 - ingenii sapiens fit nullus acumine magni hunc pocius mores et bona vita creant factis non verbis sapiencia se profitetur solis concessa est gracia tanta bonis filius est sapiens benedictio multa parentum
60 - ipsorum stultus dedecus atque dolor quod tolerat maior non sit grave ferre minori nec se prelato preferat ullus homo oblatam Kato fudit aquam popullumque refecit dum refici propriam non tulit ipse sitim	65 - insipiens rex est asinus diademate pollens tam sibi quam cunctis perniciosus hic est nolo miliciam sed sensum in principe laudes consilium non vis preminet ad regimen cum bonus est princeps divini muneris hoc est	70 - cum malus id populli promeruere mala sit tibi cura prior faciendi deinde docendi que bona sunt ne sis dissonus ipse tibi que tibi tu non vis fieri ne feceris ulli que fieri tibi vis hec quoque fac aliis
75 - simplicis est hominis similem sibi quemque putare et leviter falli fallere nolle quidem est animi vicium falli sed fallere crimen crimine non vicio quisque carere potest ut sapiens falli sic mens bona fallere nescit	80 - est vicii falli fallere criminis est credere te numquam falli fallacia summa est remque istam constat solius esse dei nolo deum similes nec te super ethera queras dum situs hic terre te tenebrosus habet	85 - est iusti proprium reddi sua velle quibusque fortis in adversis non trepidare suis illicitos animi motus frenare modesti tunc cum succedunt prospera precipue sicut in adversis virtus ea murus habetur
90 - sic istius egent prospera temperie nec prior illa manet virtus nisi fulta sit istis ne sit fracta malis sive remissa bonis quid vicii quid sit virtutis discute prudens quod si perdideris desinis esse quod es	95 - philosophus causas rerum dicernit opacas effectus operum practicus exequitur quisquis apud dominum se querit iustificari iusticiam si qua est nesciat ipse suam agnoscat culpas acuset corrigat illas	100 - nec se corde bonum censeat ore malum III 111 hoc autem pro iusticia reputetur ab illo III 112 quod bona que impendit reddita non data sunt ne tumeas unquam meliores aspice semper in quibus atendas quid tibi desit adhuc ante potestatem ne queras magnus haberi parvus eris si te querere noverit hoc
105 - de pecato humiles de religione superbos aut facit aut fieri fert aliquando deus scandala quam possis hominum vitare labora ut tamen incurras scandala nulla dei quo melior cunctis deus est plus debet amari	110 - et melior post hunc ordine quisque suo quo melior quisque est maiori dignus amore est utque deo quisque est carior et tibi sit quos etenim nisi propter eum debemus amare finis hic in cunctis que facis unus erit	115 - omnia dona dei transcendit verus amicus diviciis cunctis anteferendus hic est nullus pauper erit thesauro preditus isto qui quo rarior est hoc preciosior est sunt multi fratres sed in illis rarus amicus
120 - hos natura creat gracia prebet eum gracia libertas natura coactio quedam est dum generi quivis heret amore suo quo pecudes etiam nature lege trauntur affectus quarum gracia nulla manet	125 - turpia ne facias sed vites propter amicum si cupis ut vere sis preciosus ei nullum te dominus plus quam te cogit amare nec te qui de te turpia poscit amat turpiter excusat noxam quem propter amicum	130 - a se hanc comitti dicere non pudeat si roget ut facias quisquam quod ledat honestum metas et legem transit amicicie exaudire preces inhonesta rogantis amici est ab amicicie calle referre pedem
135 - plus tamen ofendit qui cogit ad ista rogando quam qui concensum dat prece victus ei propter amiciciam si quid comisero vile rem turpi pulcram fedo maloque bonam si non subvenias donec te exoret amicus	140 - que dare te credis vendere crede magis non precio parvo est rubor ille rogantis habendus quo que tu dicis dona coactus emit debita sunt quam dona magis que dantur amico nil tantum est quo plus non mereatur amor	145 - alter ego nisi sis non es michi verus amicus ni michi sis ut ego non eris alter ego quos in amicicia sua querere lucra videbis quod dici cupiunt hoc simulare scias cuius criminibus cito credis non es amicus
150 - ultimus hinc proprie scit mala quisque domus non poterit proprios cognoscere dives amicos an sint fortune scilicet an hominis pauper in hoc felix errore est liber ab isto quo sit paupertas cuique ferenda magis	155 - quos in amicicia fortuna secunda tenebat cum perit hec pereunt quos dabat illa tibi qui bonus est damnum contempnit propter amicum sic etenim prodi si sit amicus habet plus recipit quam dat pro donis quisquis amatur	160 - nam quid amicicia carius esse potest? maiores grates dono maiore meremur dando se maius quam sua quisque dabit anticum retine quem sis expertus amicum nec similem credas si sapis esse novum
165 - precipueque tuus sit qui patris extitit ante ut sis huic etiam carus amore patris non est qui donis corumpi possit amicus proditor alterius non tibi fidus erit quem coruperunt tua munera credere noli	170 - alter erit cuius sic quoque dona volet quos ad concensum traxerunt munera turpem horum te fidei credere turpe puta cui male fecisti ne te comiseris illi pretereunte malo permanet ira mali	175 - sit tibi precipuos servus bonus inter amicos nec memor in talem conditionis eris erectum stimulis et verbere comprime servum in tua ne calcem dirigat ora suum non homini te sed vicio servire pudebit
180 - dum sit libera mens nil tibi turpe putes nolo virum doceas uxoris crimen amate quod siri pocius quam fieri gravat hunc oprobriis aurem propriis dat nemo libenter nec te nec quemquam talia scire volet	185 - cuique viro casto coniunx sua casta videtur semperque incestus suspiciosus erit nil melius muliere bona nil quam mala peius omnibus ista bonis prestat et illa malis nil teneris constat verecundius esse puellis	190 - hocque carere bono nil ita sicut anus si non dormierit tecum tristabitur uxor si contra sompnus turpia multa dabit incestam ut castam pariter servare caveto quipe hec non debet sicut et illa nequit
195 - quid facit inceste custodia? nonne pudicam sic fieri credes que mala non minus est? virtus quipe animi non corporis esse putanda est nemo vi bonus est sed malus inde magis filia si tibi sit custodi pervigil illam	200 - ne te perpetuum mittat in oprobrium cura tibi sit multa domus sed summa sit ista plus tolerare velis cetera damna domus odit eum mulier de quo infamatur honesta fame quippe decus diminui pudet hanc	205 - que vero fame nequaquam damna veretur de falso verum crimine crimen agit quo fuit asperior que postea nubsit amanti tanto gracior est ipsa futura viro aspernando virum propria placet ipsa repulsa
210 - et blandum facit hunc asperitate sui que se luxurie gratis supponit amica censetur meretrix que precio gerit hoc in vicio tamen hoc ardencior illa videtur que preter sordes suscipit inde nichil	215 - qualiter hanc autem censes debere vocari que sordes etiam comparat hoc precio? quecumque est avium species assueta rapinis quo plus possit in hoc femina forcior est nec rapit humanas animas ut femina quicquam	220 - fortis in hoc hec est quolibet hoste magis vile nimis scortum sed vilior est sodomita peior quam meretrix femina vir meretrix femineus coitus fructum pariendo reportat polluitur tantum dum sodomita coit
225 - obsequio superant meretrix et proditor omnes qua placeant aliis hec via sola patet gracior est humilis meretrix quam casta superba perturbatque domum sepius ista suam polluit illa domum quam incendit sepius ista	230 - sorde magis domui flamma nocere potest mitior est anguis linguose coniugis ira qui tenet hanc eius non caret angue sinus deterior longe lingosa est femina scorto hoc aliquis nullis illa placere potest	235 - est linguosa domus incendia maxima coniunx hac levior flamma quilibet iqnis erit cum modicum membrum sit lingua est maximus ignis non tot per gladium quot periere per hanc prevalet in lingua qui non est fortis in armis
240 - nullus in hac pugna plus meretrice potest ex hoc precipue distant ignavus et audax quod factis iste prevalet ille minis si lingue bellum quam armorum fortius esset tercites troie maior achille foret	245 - crescite coniugibus dictum est terramque replete virginibus celum dicitur ut repleant plus ratio quam lex plus consuetudine lex sit singula sunt proprio constituenda gradu tempore tu iudex legis moderare rigorem	250 - hoc etenim leges qui statuere volunt utilitas legis scribende maxima causa est hinc nichil adversum lege licebit agi maiori parti ne credas sed meliori stultorum numerus innumerabilis est
255 - nullus in exemplum mala ducit sed bona tantum aut si hoc quis faciat nullus habendus erit sit tibi dum pugnas cum quo pugnatur ut hostis si superaveris hunc sit tibi sicut homo parcere subiectis et debellare superbos	260 - hec est in summis gloria summa viris ut valeas lenire metum propone futurum id tibi quo gravius nil superesse putes obiurga iuvenis culpam puerique flagella exortare senem blandiciisque mone	265 - quo plus proficiat tua sit corectio blanda aspera perversos non capit ymo movet culpari metuens culpam pretendere temptat obiecta falcem preveniendo petra cum te coripiat senior pacienter habeto
270 - et grates tanquam post data magna refer non credendus eris si te laudaveris ipse si tua confessus sis mala credo tibi cum cuiquam quisquam iam per sua dona placebit hec ubi cessabunt falsus abibit amo	275 - ne libertatem vendas fuge dona potentum emptum te credas hec ubi sustuleris ne servire bonos ad turpia cogat egestas his natura manus ingeniumque dedit contenta est modico mediocris vita labore	280 - que cum libera sit nil preciosius est conquiri magno sudore superflua constat frugalis modici mensa laboris eget archelai reprobans socrates donana regis dixit se non his posse referre vicem
285 - philosophum puduit donis a divite vinci quem se gaudebat vincere pauperie vincere contemptu mundum virtute preire cautela hec magni regula magna viri oblatum gratis abraham cur emerit agrum	290 -respueritque datum forsitan audierat multi ne cupidi videantur dona refutant hacque sibi nomen arte parare student ne faciat quemquam nova vite secta superbum communi vita vivere quemque decet	295 - ne maiore petas paradisi sede locari sufficit ut quivis angulus hic tibi sit nolis ex habitu populi captare favorem fallere prudentes pellis ovina nequit que pellis sit ovis que vulpis non latet illos
300 - simplicitas vulgi quelibet errat in hoc nulla viris doctis sentencia cercior ista est non nos commendant exteriora deo ex habitu non sanctus eris potes esse superbus est nimis hec summis res odiosa viris	305 - ypocrite miseram super omnia censeo vitam dupliciter miserum gloria vana facit corpus in hac vita crucians animamque futura hoc precio laudem quisquis emit - sua sit! qui fugit ypocrite nomen pecando patenter	310 - dupliciter reus est qui docet hoc et agit qmnes ad senium cupimus producere vitam cum pigeat dici quemque vel esse senem nemo senex adeo quin vivere posse per annum se confidat adhuc fallitur omnis in hoc
315 - nullus enim est qui non aliquo moriatur in anno quem tamen et vite deputat ipse sue tanto tempora sunt vite breviora future quanto preterite longa fuere magis dum cupis ut mestis succedant tempora leta	320 - quo tua sit brevior vita futura cupis ad cenium nemo est qui non pertingere querat cum labor in senio penaque maxima sit ad requiem sanctos constat pertingere morte cum tamen ad mortem nemo venire velit	325 - si sit amica senex donis conducat amicum supleat ex donis quod caret ex facie summa petit livor perflant altissima venti crebrius et montes fulgura percuciunt cercius indicium nullum virtutis habetur
330 - quam quod sola patet morsibus invidie nullus ea dignus miser est nullusque beatus his minus est quorum vicera livor edit quo magis invidia depressa est vita bonorum tanto post mortem gloria maior erit	335 - quem timuit vivum defunctum plangit iniquus ut nec laus magnis desit ab hoste viris laudantur cum laus illis non proderit ulla et cum iam pariter nulla nocere queant factis quisque suis non dictis glorificatur	340 - alterius pocius quam tua laus tibi sit artificem commendat opus non propria lingua sola loquatur in hoc ore tacente manus maxima sobrietas - tam virtus quam medicina - cor simul et corpus conferat incolume
345 - si victus parcus si sompnus sit mediocris incolumis fuerit longuaque vita tibi hiis nimis indulgens piger efficieris inhersque et te porcino vivere more ferent que natura petit facili sudore parantur	350 - conquisita gravi queque superflua sunt bella gerant iuvenes seniores consilientur hos quid agant illi constituisse decet si sine consilio tibi successisse videbis gracia fortune sit sine laude tua	355 - si post consilium non sint tibi facta benigna non hinc culpandus sed miserandus eris ne voveas maiora deo quam solvere possis set tua sint factis vota minora tuis que voveas discerne prius multumque diuque
360 - consilium tarde post tua vota venit omne minus votum solui maiore licebit et cambire bonum pro meliore iuvat tot fidei sectis mundus divisus habetur ut que sit vite semita vix pateat	365 - quod tot habet fidei contraria docmata mundus quisque facit generis traditione sui denique nullus in his rationem consulere audet dum quacumque sibi vivere pace cupit contempnendo deum pecat solummodo quisque	370 - non est contemptor qui nescit quid sit agendum III 104 que differt illum conciliare sibi III 105 suppremus furor est offendere cuncta potentem III 106 quod qui presumit nescio quid metuat te pecata magis quam tu pecata relinquunt si cum non possis ledere peniteas nec nisi contemptus hunc facit esse reum
375 - sunt quos oblectant adeo pecata peracta ut numquam vere peniteant super his ymmo voluptatis dulcedo tanta sit huius ne gravet ulla satisfacio propter eam est nostre super hoc Eloyse crebra querela	380 - qua michi qua secum dicere sepe solet si nisi peniteat me comississe priora salvari nequeam spes michi nulla manet dulcia sunt adeo comissi gaudia nostri ut memorata iuvent que placuere nimis	385 - qui dicit verum non hoc dicendo laborat fingere falsa prius nititur inde loqui mendaces faciunt ne credam vera loquenti et multis iustis perfidus unus obest vi numquam iurat numquam periurus habetur
390 - vir bonus a licitis providet illicitis securus quia pauper erat vivebat amicias eligit hoc sapiens vivere quisque modo securus divesque simul frustra esse laboras opposito iungi non licet opositum	395 - non leve corrigitur qui se delinquere nescit plaga tamen minor est sed medicina gravis quid cui des videas ubi quando quomodo quare ni grates pariter donaque perdere vis quisquis in hoc quod agit curat vitare reatum	400 - nequaquam reus hinc constituendus erit largus quisque datis acceptis gaudet avarus nec si peniteat post data largus erit gaudet cum dederit largus tristatur avarus rapta tamen cupido quam data credo magis
405 - qui sua dat largo non dat sed fenerat illi semina pauca iacit commoda multa metit ydropico similis nemo est ut dives avarus ex lucro lucri multiplicando sitim divicias inopi vita conquirit avarus	410 - quas male congregat is utitur alter eis vix sua pauperibus moriens largitur avarus ad manes properans hec quasi ferre velit unde queat naulum Stigio persolvere naute quem sibi precipue non putat esse pium	415 - quisquis plus retinet quam vite postulat usus admovet ad iugulum pauperis ipse manus qui leviter spendet non multum solvere curat vir verax minus hoc sed magis illud agit quod non precedit promissio gratia donum est
420 - cum promiseris hoc debitor eficeris amitendorum timor omnem torquet avarum quorum nil prorsus proficit usus ei perdere formidat que nil sibi prosit habere ymmo que multum perdere proficiat	425 - ex hominis vicio ne culpes illius artem est homo sepe malus qui bonus est opifex frigore bruma pigrum crucians estasque calore cogunt mendicum vivere semper eum cumque pigrum vexaret hiemps tectoque careret	430 - ver inquid veniet tuncque parabo domum ver venit dixitque piger non esse necesse temperie tanta temporis esse domum se piger excusans presencia tempora culpat tamquam sit vicium temporis hoc quod eget
435 - velocem quemcumque pigrum facit esca parata tunc si miseris hunc desinit esse piger asserit ignavus bona tempora preteriisse et vicium fatis imputat ipse suum mulcet adulator stultum detractor inicum	440 - auris confestim sancta repellit eos divitis est rerum numerum nescire suarum pauperis aut nullus compotus aut brevis est iussa potestatis terrene discucienda celestis tibi mox perficienda scias	445 - si quis divinis iubeat contraria iussis te contra dominum pactio nulla trahat miror si mulier privignum diligat ulla ni quo fedra modo fertur amasse suum quem natura suos non cogit amare parentes
450 - conciliare tibi gracia nulla potest qui patri malus est nuli bonus esse putetur nolo roges pro quo non rogat ipse parens est velox vindicta dei maledictio patrum nemo nisi demens hanc tolerare potest	455 - cum gravius peccet qui se peccasse fatetur ad veniam tamen hic pronior esse solet ipse sui iudex acusatorque malorum quo magis est pavidus tucior esse studet quos alios dampnare vides seseque beare	460 - hos fuge si cupias apropiare deo non est Christus in his phariseus doctor eorum iudicio simili quos patet esse reos si de principiis presumtio gaudet eorum exitus incertus sollicitet magis hos
465 - quos populus laudat quos vulgi sublevat aura miror si placeant his simul atque deo hoc puto tuque putes inter miracula summum si quemquam videas hec retinere simul non se homini Paulus credit Christoque placere	470 - maiorem Paulo nolo putes aliquem luxurie nimis est mulieri grata voluptas si plus quam fratrem diligat illa virum si sua quam mater cuiquam sit carior uxor constat naturam cedere luxurie	475 - ne superinducta crucies uxore parentes hos sepeli primo si superesse queas de propria gaude non de virtute tuorum nil precii confert laus aliena tibi laus vetus obruitur nisi laus nova fulciat illam
480 - spectandusque magis finis in omnibus est omnia fert sapiens sua secum Seneca dixit et se contentus sufficit ipse sibi nemo suis ea connumeret que perdere possit cum fortuna perit propria cuique manent	485 - quem vir amat famulum miror si diligit uxor semper in insidiis hunc timet esse sibi proximus est melior vicinus fratre remoto et iuncus prato sic erit utilior ira potentis erit quasi fulguris ictus habenda	490 sicut hic est sic est illa cavenda tibi qui prodesse sibi proprio medicamine nescit languor eum frustra postulat alterius et quoniam stultos imflare superbia novit semper ab hac caveas obsecro peste tibi
495 - vivere sic studeas ut de te nemo queratur si prodesse nequis hoc age ne noceas ut quod vis nequeas quod possis velle docebit si cupis effectum velle tenere tuum bella cave sensuque tuo plus utere quam vi	500 - utere fortuna sed ratione magis a domino commissa tibi bona cuncta memento auferet ingrato cum volet ipse tibi nam te quando volet vel quomodo perdere fas est muneris illius est et quod es et quod habes	505 - vestibus ornatos alienis sepe videmus et sua mentiri que minime sua sunt sic divina sibi tribuit bona quisque superbus et domini que sunt in sua iura rapit talis erat cornix alienis splendida plummis
600 - non aliter venia dignus es ante deum nec tua demoniis ascribere crimina temptes quo se excusare credidit Eva modo terrenus iudex confessum crimina punit quem venia dignum iudicat esse deus	605 - non minimum peccat qui regis provocat iram vitanda hec magis est quo magis ipsa nocet ne cito peccantem feriat scentencia regis cuius non paucos ira ferire potest ne dominum temptes ab eo miracula poscens	610 - per que vulgari magnus in ore sones parvus in ore dei fueris si magnus in illo multum laus hominum dissonat atque dei finitime viciis virtutes fallere norunt sepeque cum non sint esse putamus eas
615 - cum bene quis moritur persolvit debita cuncta nil quod agat superest plus nichil exigitur ne moriens aliis tua distribuenda relinquas nullus erit quam tu plus tibi propicius nemo tuos melius tua dispensabit in usus	620 - da tua dum tua sunt vel data non data sunt hec do si moriar qui dicit nil tibi donat mortuus autem qui nil habet unde dabit? hec igitur nullus data censeat ymmo relicta que quantum potuit strinxit avara manus	625 - sed neque talia sunt proprie dicenda relicta que vis extorsit mortis avaricie quem domino placuit servorum absolvere gratis si sit is ingratus gracia non maneat sed neque sit patris qui patrem iniuriat heres
630 - lege pari matri par sit habendus honor contra consilium si nubat virgo parentum horum non debet participare bonis si membro servum domini violencia privet ius in eo nullum possidet ulterius	635 - ancille proprie si se coniunxerit ullus carnis eam tactu liberal ipse sue philosophis populloque fides numquam fuit una huic semper sensus pro ratione fuit nil nisi corporeum nisi sencile mens capit eius	640 - tale quid et summum cogitat esse deum quem nisi cum membris audire videreque nescit nec quid agat novit si manus absit ei ipse quidem totus manus est oculusque vel auris ex se cuncta potest qui creat omnibus hec
645 - cumque sit absque loco sic nusquam est ut sit ubique et quidam cunctis sit locus ipse locis nusquam conclusus sed more potentis ubique est in quo subsistunt omnia ne pereant quisquis non fuerit paciens parendo iubenti	650 - imperio nulli preficiendus erit armiger esse prius quam miles debuit omnis quidque ageret doctor discere discipulus si quando dare quid cuiquam contingat avarum hoc quia non didicit nescit habere modum	655 - religio iuvenis levis est impulsio mentis et tamquam torrens impetuosus aque quo vehemencior est citius sicabitur iste excedensque modum deperit ille cito Dedalus ad patriam mediocri calle redivit
660 - Ycarus alta petens lapsus ad ima ruit ieiunando modum superans superabit edendo quique nimis vigilat dormiet ipse nimis victa cito cedet fragilis substancia nostra qualibet excedat religione modum	665 - nec catus poterit servari pelle nitente nec mulier cultus si preciosus erit magna dei reprobis cum non iracitur ira est quos sinit ad penam multiplicare dies qui nuptum tradunt studeant hornare puellas	670 - hornatu sapiens vir cito privat eam de quo culpasti mulierem cogis amare et verum falso crimine sepe struis incestam ut castam frustra servare laboras non potes hanc illam non opus esse scias
675 - plus famam quam res amittere vitat honestas et nomen prefert omnibus ipsa bonum ne sis natarum sic cecus amore tuarum ut non corrumpi posse rearis eas quam cito fas sit eas festina tradere nuptum	680 - vilesit mulier suspicione cito quanto plus fragilis muliebris sexus habetur tanto eius virtus preminet in meritis si cui post lapsum carnis retinenda sit uxor nesciat oprobrium vitet ut ipse suum	685 - aut abici decet hanc aut turpia discimulare callidus hoc curat vir bonus illud agit quam iactura mali iactancia peior habetur et gravior leso cuilibet esse solet in quam dum moreris regionem cogeris ire
690 - mens tua dum vivis cogitet assidue quis status illius qualis sit mancio vite cui tam difficilem mors parat introitum in qua si gravius contingat vivere nobis sorte nichil nostra censeo deterius	695 - accensas mollis responsio mitigat iras auget eas pocius dura creatque novas in verbis pavidus semper letare fuisse in factis audax sis aliquando decet nil magis offendit quam pravus sermo potentem	700 - plus probra liber homo quam sua dampna timet ut pecudes quo vult trahit impetuosa voluptas sic homines agitat luxuriosus amor luxurie stimulus supremus et intimus hostis civili bello nos grave persequitur
705 - uxorem racione sua vir debet amare ut non ad coitum sicut adultera sit si post conceptum pecudum saciata libido ferre marem nolit quid mulier quid agat? an se luxurie solam putet esse creatam	710 - ad coitus fructum cetera nata feret? cui malus assistit vicinus dampna propinquant et cum dampna vacant mens sine pace manet iudex et medicus tibi consilientur amore si possis omnes precipue tamen hii	715 - ne temptare deum fili presumpseris unquam nitere quo possis ut merearis opem infames fugiat tua conversatio semper et socio gaude te meliore frui est melius socium quam cognatum esse bonorum
720 - hinc etenim virtus eminet inde genus quorumvis hominum similes consorcia formant cum quo vivendum sit tibi perspicito displicuisse bonis non est infamia parva nec placuisse malis suspicione caret	725 - quaque die quo proficias tua cura revolvat ut quo longior est vita sit et melior nec prius excipiat te sompnus nocte sequente quam te precedens lux vigilasse sciat cuiuscumque rei levis est oblivio nobis	730 - momenti nobis nullius illa fuit inmemori servo sua vix oblivio prosit cum sine contemptu vix ea contigerit quas multi multo conquirunt tempore docti stultus eas modico dissipat unus opes
735 - egregius pauper contemptu diviciarum stulticia tali dedecorosus erit scripture ignarus princeps qui sustinet esse cogitur archanum pandere sepe suum qui faciunt quantum est illis concessa potestas	740 - ad meritum nichil est quod superesse queat nil superest culpe cum cessat prava voluntas hec etenim sola est que facit esse reum nulla bonos faciunt eque comunia pravis que nichil ad meritum nos habuisse refert	745 - cum natura bonum cuiquam te impendere cogit id meritis noli conumerare tuis quod pecudes eque faciunt racione carentes non his te prefert sed magis equat eis nature sua iura tamen persolvere debes
750 - sed finem in cunctis constituendo deum quicquid ab hoc umquam divisum fine videbis disiunctum a meritis penitus esse scias esse datam nobis racionem constat in isto ne meritorum expers vivere posset homo	755 - quidquid agis quia vis etiam si iussus obedis quod facis hoc quod vis id tua lucra putes libera mens ita provideat que sunt facienda ne quid servorum more coacta gerat pauperis auditor domini sibi preparat aures	760 - propiciumque deum qui miseretur habet cum tua pauperibus largiris non data dicas namque datis dominus premia magna dabit cum reficit tua mensa deum convivaque Christus est tuus hac mensa dicior esse nequid
765 - pauca deo reddes que merces multa sequetur multum homini cui sit gracia nulla dabit exmendare bonum est melius peccata cavere victus ab hoste semel iam minus obstat ei plagaque non nullo curanda dolore cavenda est	770 - precipue que nil utilitatis habet si moveat quemquam reprehenssum crimen ad iram ipse sibi super hoc testis habendus erit tormentum cunctis est uxor adultera maius mors ista minor est passio cuique bono	775 - tartarea non est vindicta iustior ulla cum magis iniustus iudice nemo sit hoc quo magis istius careo dulcedine vite constat eo quia sit finis amara minus qua te cumque die bona non fessisse videbis
780 - non erit hec vite conumeranda tue consilio saltem gentili plangere disce amisisse diem quam reparare stude ut credat quod tu nullum vi cogere tempta sola quippe potest huc racione trahi	785 - extorquere potes fidei mendacia frustra ipsa fides non vi set racione venit mentiri natura nequid firmissima semper coniectura fuit quam dedit iste locus expensas moderare tuas ut res tua poscit	790 - ne fore maiores quam tua lucra feras iudiciis adsis causis assiste docendus presidio multis hinc eris atque tibi dampna timet pauper contemptum nobilis horret quod plus quemque gravat vindicat ipse magis
795 - est in peccatis mala consolatio quedam si maiora tuis crimina respicias magni te reputas si quos precellere possis cum minor hinc fueris quo tibi maior eris nemo stupet sapiens de prosperitate malorum	800 - aut cum hic afligi conspicit ipse bonos seit sibi non aliis qui nescit scita docere tamquam nil scierit talis habendus erit non sibi qui bonus est sed cunctis vivere querit pro nichilo ducens ut sibi sufficiat	805 - cum minus accipiat lucri plus Marta laborat ut merito soror hanc torqueat invidia fertilitas parcum largum te agnoscat egestas ut fiat donis gracia multa tuis qui celebrant epulis sacra natalicia largis
810 - non ea sic sanctos promeruisse sciant speratur super his anime retribucio frustra cum caro mercedem tam cito ferre cupit cum multis non possit emi sapiencia nummis quid prodest horum copia stulte tibi?	815 - gentilis ritus simulacra fidelis aborret in falso verum ne colat ipse deum quod magis a sanctis est gentibus improperatum auferri summo convenit hoc studio numquid amare potest ut Iupiter ydola Christus	820 - aut sculpi ut Vesta nostra Maria volet? pluris sit morum tibi quam doctrina librorum factaque sint verbis anteferenda tibi hec te prudentem monstrabunt illa loquentem et ratio cuivis preminet eloquio
825 - si taceat stultus sapiens reputabitur esse nil sic ut sermo prodere corda valet luxurie finem saltem natura datura est nullus avaricie terminus esse potest ignis hic extingui poterit sitis illa manebit	830 - turpius hoc illud peius habeto malum ve cui luxurie viteque est terminus idem! nempe maritatos exitus iste manet falsa figurari non est mirabile falsis ut falsum hornari qualibet arte queat	835 - non eget hornatu quem nullo constat egere nec manus artificis hunc decorare potest ymmo pudet talem credi qualem indicat illum res insencibilis membraque falsa gerens quem mus non metuit contingere nec reveretur
840 - tamquam nil sensus his hic inesse sciat nil reputat membrum quod membri non habet usum nil sine re formam iudicat esse rei hanc solam veneratur homo quam fecit et ipse in tali forma crede manere deum	845 - cum quidam casu dicant contingere cuncta cuncta tamen constat dispossuisse deum si qua neges ex arbitrio contingere nostro arbitrio fuerit liberiore dei nil igitur temere fieri temere reputabis	850 - cum prestet cunctis summa dei ratio quidquid contigerit iusti non provocat iram disponente deo seit bene cuncta geri non est perfectus quisquis meditatur in illo quod minime dubitat dispossuisse deum
855 - fortuitu qui cuncta geri tantummodo credit non miror casus cum male fert aliquos iustus pressura se consolatur in omni qui meditatur et hanc disposuisse deum multi ne cupidi videantur dona refutant	860 - plus quam res laudem gloria vana cupit sunt qui oblata sibi nonnumquam dona repellunt ut magis hinc cari sepius illa ferant escam piscator modicam componit in amo ut magnum piscem sublevet inde sibi	865 - sic capit astutus de parvo munere magnum et pauca impendens plurima ferre solet sunt qui lucrantur multum modicumque laborant econtra multis novimus accidere planiciem quemcumque sequi decet expositorem
870 - quantumcumque rudis senno sit eius in hoc quilibet ergo labor nichil est si gracia desit et nil defuerit dummodo presto sit hec ne dicas miserum ne dicas esse beatum cui male succedi vel bene videris hic	875 - altera spectanda est regio que iudicet ista ad quam non in qua conditus est sapiens purgari decet hic qui sunt ibi suscipiendi ut fornax auri vita sit ista bonis hic igitur nostrum fornax examinat aurum	880 - quod qui non tolerat non ibi purus erit nec nisi purus eo poterit pertingere quisquam fornax hec igitur est sicienda bonis ira dei magna est cum delinquentibus ipse irasci differt hos tolerando diu
885 - quo se mollius hic studet unusquisque fovere ad penam tenerum se magis ipse parat corrigias corio largas facit ex alieno qui cum distribuat plurima plura rapit proximus exibeat quanti deus ipse tibi sit	890 - cercior hoc nullus testis amoris erit hoc hornat templum pietas hanc excollit aram huic pia vota facit factaque solvit ei nolo manufactis operam te impendere multam res ubi non ipsa est ymmo figura rei	895 - cui benefecisti ne credas laudibus eius cuilibet hoc faciet qui facit illud ei quisquis se laudat multum sibi detrahit ipse laudet se factis ore tacente suo quando rogas dominum ne mente vageris ab illo
900 - ut verbis illi sis prope corde procul sed pariter vocem quo dirigis erige mentem ut magis affectus quam sonus oret eum cum domino loquimur quando hunc orando vacamus nobiscum facit hunc lectio sacra loqui	905 - lectio sacra nimis sed plus collacio prodest hec monet ut queras quod petis illa docet discipulus sapiens est gloria summa magistri istius laus est illius utilitas plus ab eo doctor summit quam prebeat illi	910 - ut conducendus sit magis hic ab eo notius est semper vicium virtusque potentis quo magis eminet hic sunt sua nota magis quo minus hic penam didicerunt ferre potentes hoc magis ymminet hiis ultima pena gravis
915 - nemo per exemplum sic proderit atque nocebit hoc melior cunctis deteriorque modo ut te alii laudent alios laudando mereris laudari cupiens vituperare cave vituperare cavens vitabis vituperari	620 - est dignus meritum sumere quisque suum multa Theobaldus largitur religiosis sed si plura rapit sunt data rapta magis ut Salomon meminit pertusus saculus eius de quo produxit tanta fefellit eum	925 - convenit hoc magis ut rapiat nichil atque nichil det quam perdat grates et sua dona simul multa deo dives quia multum possidet ofert et velut ex vomitu quod superest reicit multa dat et dampni nil sentit copia multa
930 - censum non animum cogitat insipiens credit habere deum pro magno quod sibi magnum est non vidue pensans illa minuta duo sic male de venia confidens libenusque delinquens donis mortem emit ipse suis	935 - de quibus est nobis dubium qua mente gerantur in melius vertit quilibet ista bonus is quoque qui malus est vult ut bona sint sua cuncta id minime curans ut sit et ipse bonus cumque bonam caligam non vitam curet habere	940 - quid cui preponat quis dubitare potest? si quis forte reum credat iurareque cogat plus reus est illo quem putat esse reum quod si non talem credit cur cogit ad ista? nemo igitur quemquam cogere debet ad hec
945 - scribere scire stude simul ac dictare labora is sine secretum nullus habere potest quod loqueris transit nec plus est labile quicquam quod vero scribis te pereunte manet qui pereunt in se vivunt per scripta poete	950 - quam natura negat vita per ista manet per famam vivit defunctus corpore doctus et plus natura philosophia potest quique fere nullum viventes nomen habebant postea de scriptis obtinuere suis	955 - pauper erat Socrates rebus nunc nomine dives rebus scripturas anteferendo manet sic et Aristotilem cum preceptore Platone presentes nobis propria scripta tenent sic reliqui tales verbis aliquando locuti
960 - numquam desistunt per sua scripta loqui scripto se faciet presentem quilibet absens nemo magis fidus nuncius esse potest id solum referet quod tu comiseris illi queque loqui pudeat scribere multa licet	965 - solus adorandus deus est cum sola potestas hec per se tantum sit veneranda suis dissimulat simulat sapiens pro tempore multa paucaque vi peragit plurima consilio in cunctis sapiens tam tempora quam loca pensat	970 - et facies multas sumit ut ista decent vt nichil ad meritum caro sed mens integra confert sic nichil econtra decidit a merito magni perducunt ad premia magna labores gloriaque est casu nulla parata levi
975 - qui scribunt libros caveant a iudice multo cum multus iudex talibus immineat persuadere bonum stulto non est leve quiddam solus habet sapiens cedere consilio quis sapiens quis sit stultus corectio monstrat	980 - audit hic hanc nolens suscipit ille volens quid poterit stulto prodesse pecunia multa cum minime sensum comparet inde sibi? ut res de verbis de fictis vera reportet astutus stultos carmine sepe capit	985 - multus vicinus rarus circumstat amicus quo preciosior est res ea rarior est iratus numquam presumas cedere quemquam impedit in cunctis ira tenere modum distulit insipiens oblatum sumere donum
990 - sepius hoc ipsum nemine dante petit post epulas facilem poteris reperire datorem tunc pete si qua velis cum dator est ilaris femineis lacrimis quas mors extorquet amici non modicus pudor est ora madere viri	995 - se consolanti de nati funere quidam mortalem dixit me genuisse scio flesse David puerum morientem scimus eoque defuncto letum se exibuisse suis a Christo descripta boni perfectio summi	1000 - est in personis significata tribus in patre quippe deo divina potencia nobis exprimitur de qua dicitur omnipotens spiritus est sanctus bonitas sapiencia verbum de patre procedens est hic et hec genita
1005 - tres has personas substancia copulat una trina divisas proprietate sui cum male cuncta geras si quid volo dicere de te mentiri cogor ni mala sola loquar plus quandoque metus quam vivus mortuus affert	1010 - plus metuas quem plus posse nocere patet indignare tibi cum te tua culpa flagellat non illi qui dat verbera iusta tibi quos paupertatem vel rerum dampna timentes converti videas ne tibi spes sit in his	1015 - his quoque quos pueros traxit devotio patrum mirandum est si quid religionis inest sanguinis eiusdem plures in religionis conventu noli consociare sibi in quibus offensis multis cum offenderis unum
1020 - adversum multos sit tibi pugna gravis si prelata viris dominatum femina summat perverso dicas ordine cuncta geri ducit in exicium quemcumque remissa potestas tam sibi quam domui fiet amara sue	1025 - si quis opes plus quam mores in coniuge querat si mecabitur hec non habet unde queri precipue si possidet has quas querit in illa et que coniugii causa fuere sui nobilis et dives mulier confidit in istis	1030- unde tumens semper iurgia crebra movet multa dat insipiens nec grates inde meretur multa recepturus pauca dabit sapiens in dandis sapiens tam tempora quam loca pensat mensuram pensi non habet insipiens
1035 - ignorat trutinam nec libre pondera novit est ideo donis gracia nulla suis cui tua post mortem comiseris efficis hostem fert gravius vite tempora nemo tue vi sathanas pugnat paciens virtute resistit	1040 - vincit hic et palma vincitur ille sua pauper sufficiens sibi solus dives habetur non sibi sufficiens dives avarus eget

sommaire

page précédente